نگاهی به فیلم سانجورو Sanjuro (Tsubaki Sanjûr اثر آکیرا کوروساوا

  

 نگاهی به فیلم سانجورو Sanjuro (Tsubaki Sanjûr اثر آکیرا کوروساوا

کارگردان: آکیرا کوروساوا
فیلمنامه: کوروساوا، ریوزو کیکوشیما، هیدئواوگونی - بر مبنای داستانی کوتاه نوشته: شوگوریا ماموتو
فیلمبردار: فوکوزو کویوزومی، کوزوسایتو
موسیقی: ماسارو ساتو
بازیگران: توشیرومیفونه، تاتسویا ناکادایی، تاکاشی شیمورا...
1962،سیاه و سفید، 96 دقیقه، سینمای ژاپن.

لینک فیلم در سایت IMDB http://www.imdb.com/title/tt0056443/


خلاصه داستان: «سانجورو» (توشیرومیفونه) یک ساموایی کهنه کار است که به یک گروه سامورایی جوان کمک می کند تا بر علیه فساد بجنگند...

 

"آکیرا کوروساوا" یکی از بزرگترین کارگردانان سینمای ژاپن و تاریخ سینما است. وی در سال 1951 با ساخت فیلم «راشومون» سینمای ژاپن را به جهان معرفی کرد. «راشومون» به همراه فیلم بسیار مطرح دیگرش «هفت سامورایی» از محبوب ترین آثار تاریخ سینما به شمار می آیند و همواره در نظرسنجی بهترین فیلم های تاریخ سینما، در لیست آثار منتخب کارشناسان و مخاطبان قرار می گیرند.

«سانجورو» نام فیلمی است از "کوروساوا" که به سال 1962 آن را یک سال پس از فیلم دیگرش «یوجیمبو» کارگردانی کرد. «سانجورو» به لحاظ ساختار و شخصیت پردازی، شباهت های بسیاری به فیلم «یوجیمبو» دارد، و در واقع آن را می توان دنباله ای بر این فیلم به شمار آورد.

"توشیرومیفونه" در فیلم «سانجورو» همان "توشیرومیفونه" فیلم «یوجیمبو» است؛ نام او در هر دو فیلم «سانجورو» است و او یک سامورایی جان سخت است با شخصیت ی درونگرا، بیگانه با جامعه و تنها ، که قهرمان یکه تاز داستان فیلم «کوروساوا» است.

«سانجورو» جدای از داستان و شخصیت پردازی خوب، عنصری طنز(هجوآمیز)، صحنه های زیبای نبرد با شمشیر، ضرباهنگ سریع و موسیقی مفرح ی  در خود دارد که آن را به اثری جذاب و دیدنی مبدل کرده است. اما مهمتر از همه، موفقیت فیلم بیشتر به سبک تصویری و بصری فیلم مربوط می شود. خلق صحنه های سینمایی با قاب های مختلف، متفاوت و دقیق - که از لحاظ بصری، قابلیت های خارق العاده "کوروساوا" را در این زمینه به نمایش می گذارد. به همین منظور در ادامه این بخش، گزیده ای از قاب های فیلم «سانجورو» را خواهیم دید که خصوصیات و کیفیات بصری «کوروساوا» را روشن می سازد.

 

نمای آغازین فیلم با تصویری از یک گروه سامورایی شروع می شود که در پس یک پنجره  نشان داده می شوند. این قاب جدای از اینکه به معرفی این گروه می پردازد، موقعیت و شرایط کنونی شان را نیز نشان می دهد. شکل پنجره و نحوه قرار گرفتن آنها به گونه ای است که مانند پرنده هایی در قفس می مانند که گرفتار شده اند.

نمایی که به به معرفی شخصیت قهرمان فیلم می پردازد. "توشیرومیفونه" (سانجورو)، غریبه ای سرگردان و عجیب که ناگهان از دورن تاریکی ظاهر می شود؛ او یک هیولاست!

نمایی مربوط به 9 سامورایی در مکانی که از ترس کشته شدن توسط نیروهای مخالف پنهان شده اند... «هجو سامورایی»

 

یک قاب که بیانگر تک افتادگی و تنهایی شخصیت فیلم است. حالتی که در بیشتر نماهای دیگر فیلم نیز دیده می شود. «ساجورو» اغلب در گوشه ای از قاب ها و یا «تک» نشان داده می شود که او را از دیگر شخصیت ها متمایز می کند.

نمایی که در داخل آن هر کدام از سامورایی ها به سَمتی نشسته اند. یک قاب که حالت ذهنی آنها را منتقل می کند و فشردگی تصویر و حرکات تغییرشکل یافته سامورایی ها، آشفتگی آنها را نیز نشان می دهد.

سانجورو» در مقابل دروازه های عظیم قلعه دشمن ایستاده است. عظمت دروازه ها با قرارگرفتن دوربین در پایین ،هویداست. با باز شدن دروازه ها، سوارکاران از قلعه بیرون می آیند. «سانجورو» با دیدن سوارکاران کمی عقب میکشد. در این قاب، کیفیت حرکت سوارکاران به گونه ای است که به نظر می رسد آنها به سمت «سانجورو» یورش برده اند و هر لحظه ممکن است او زیر سُم اسب ها له شود. تاثیر صحنه تا حدی است که بر تماشاگر نیز همین حس را منتقل می کند!

ک گروه 9 نفره سامورایی که مانند یک شخصیت «سانجورو» که 9 سَر دارد رفتار می کند. یک قاب که بیانگر رابطه هاست.

مای قدرت آزمایی نهایی فیلم - «سانجورو» و «هانبئی» در حالی که شمشیرهایشان در غلاف است، با کمال خونسردی و آرامش یکدیگر را ارزیابی می کنند. زمانی سپری می شود. سپس در یک لحظه شمشیرها بیرون کشیده می شوند. اینک شاهد فوران خون از بدن «هانبئی» هستیم. در داخل این قاب، «سانجورو» با حرکت سریع افقی بدن و سلاح، ضربه ای به حریف وارد می کند. لحظه ای بعد «هانبئی» آرام بر روی زمین می افتد. در واقع ضربه شمشیر بیانگر (جدایی مرگ و زنده گی) است.

سانجورو» غریبه ای سرگردان، همانند «سانجورو» در فیلم «یوجیمبو» ، در پایان به سوی سرنوشت مبهم اش می رود.
 

ه قلم آقای حسن نیازی 

به نقل از سایت سینما نگار   

بیوگرافی آکیرا کوروساوا Akira Kurosawa 

 فروش مجموعه فیلم های آکیرا کوروساوا   Akira Kurosawa